หลายคนคงได้ยินคำว่า “โป่ง” (Salt licks) กันมาซักพักแล้ว เนื่องจากช่วงหนึ่งมีกระแสที่ห้ามคนเข้าไปในเขตที่มีโป่ง แต่ก็ไม่วายมีคนเข้าไปในพื้นที่เหล่านั้นอยู่บ่อยครั้ง ทำให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์กันอย่างมาก
วันนี้จึงจะพามาไขข้อสงสัยว่าโป่งสำคัญอย่างไรถึงห้ามให้คนเข้าไปในพื้นที่ หากเข้าไปจะเกิดอะไรขึ้น และเป็นอันตรายหรือไม่
“โป่ง” คือ บริเวณพื้นที่ ที่มีดินเค็มหรือมีแร่ธาตุสูง จากฝนที่ตกลงมา ความชื้นในน้ำค้าง หรือจากกระบวนการกัดเซาะ ทำให้เกิดการชะล้างหรือการละลายของเกลือและแร่ธาตุที่อยู่ในดินเช่น แคลเซียม โพแทสเซียม และแมกนีเซียม เป็นต้น จึงทำให้บริเวณนี้กลายเป็นอาหารชั้นดีของสัตว์ป่า เช่น ช้าง กระทิง และกวาง เป็นต้น เนื่องจากพืชที่สัตว์ป่ากินเข้าไปไม่มีส่วนประกอบของแร่ธาตุอย่างครบถ้วน ทำให้ต้องกินอาหารเสริมอย่าง “โป่ง” เพื่อทดแทนแร่ธาตุที่ขาดไป
โดยโป่งที่เกิดจากธรรมชาตินั้นสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ โป่งดินและโป่งน้ำ โดยมีรายละเอียดดังนี้
1.โป่งดิน (Dry lick): มีลักษณะเป็นเนินเตี้ยหรือเป็นหย่อมดินโล่งอยู่กลางบริเวณที่มีต้นไม้ใหญ่ล้อมรอบ มักพบการกระจายตัวบริเวณที่ราบ และตลิ่งริมธาร โป่งประเภทนี้มักพบร่องรอยของสัตว์เป็นจำนวนมาก
2.โป่งน้ำ (Wet licks): มักพบในบริเวณที่เป็นแหล่งต้นน้ำ มีน้ำซึมบริเวณโป่งและมีน้ำขังตามธรรมชาติ หรือเป็นแอ่งน้ำที่เกิดจากการสะสมของน้ำฝนเต้มไปด้วยแร่ธาตุที่ละลายจากดิน โป่งชนิดนี้เป็นที่นิยมของสัตว์ป่าเป็นอย่างมาก เนื่องจากสัตว์สามารถขุดกินได้ง่าย และสามารถกินน้ำและอาบโคลนได้อีกด้วย
“โป่ง” สำคัญต่อสัตว์ป่าและระบบนิเวศอย่างไร?
โป่ง มีความสำคัญต่อสัตว์ป่าทั้งทางตรงและทางอ้อม อย่างที่กล่าวไปในช่วงแรกแล้วว่า แร่ธาตุจากน้ำและพืชที่สัตว์ป่ากินเข้าไปนั้นไม่เพียงพอ จึงต้องกินอาหารเสริมอย่าง “โป่ง” เพื่อทดแทนแร่ธาตุที่ขาดไป ซึ่งจะทำให้ร่างกายมีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น หากเป็นความสำคัญทางอ้อมนั้น โป่งเหล่านี้ก็จะเป็นประโยชน์ของสัตว์ผู้ล่า เนื่องจากบริเวณที่มีโป่ง สัตว์กินพืชจะรวมตัวกันอยู่เป็นจำนวนมาก สัตว์นักล่าก็จะล่าได้ง่ายขึ้น ซึ่งพฤติกรรมในการล่าเหยื่อนี้ ก็เป็นกระบวนการที่สำคัญในสิ่งมีชีวิตทุกชนิด เพราะมันจพนำไปสู่ความสมดุลในระบบนิเวศ
ทำไมถึงห้าม “คน” เข้าไปในพื้นที่ที่มีโป่ง
การที่คนเข้าไปในบริเวณที่มีโป่ง ซึ่งเป็นแหล่งอาหารและเป็นพื้นที่รวมตัวของสัตว์ป่าจำนวนมาก หากเข้าไปก็จะทำให้เป็นการรบกวนสัตว์ หรืออาจถูกสัตว์ที่กำลังเข้ามากินโป่งทำร้าย นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรค เช่น เห็บ ไร และแมลงวัน ซึ่งเป็นพาหะของโรคต่าง ๆ มากมาย หากเข้าไปเชื้อโรคอาจแพร่กระจายจากสัตว์สู่คนได้ หรือจากมนุษย์ไปยังสัตว์ก็ได้
อย่างที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ ทำให้เราได้รู้ว่า “โป่ง” มีความสำคัญต่อสัตว์ป่าและระบบนิเวศขนาดไหน เป็นทั้งแหล่งอาหาร และเป็นยารักษาโรคได้อีกด้วย ซึ่งถือว่าเป็นพื้นที่่ที่มีประโยชน์มากมาย ต่อสัตว์และพืชต่าง ๆ อย่างมาก
ที่มา
Comments